Το χωριό επί Τουρκοκρατίας λεγόταν Τούδορτσι. Μετονομάστηκε Θεοδωράκι το 1925. Πήρε το όνομα του (Τούδορτσι = Θεοδωράκι) πιθανόν από τους Αγίους Θεοδώρους, των οποίων Αγίασμα υπάρχει από την Τουρκοκρατία μέχρι σήμερα στα υψώματα της Κωνστάντιας.
Το Θεοδωράκι υπήρξε μια από τις ελάχιστες αμιγώς χριστιανικές εστίες της Αλμωπίας προς το τέλος της Τουρκοκρατίας και είναι πολύ παλαιό χωριό. Από εδώ έχουν προέλθει νομίσματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, του Κασσάνδρου κτλ.
Μερικές από τις εικόνες της παλιάς του εκκλησίας, που είναι αφιερωμένη στη Θεία Ανάληψη του Σωτήρος, έχουν χρονολογία 1778. Η εκκλησία, τρίκλιτη βασιλική, εκτιμάται ότι χτίστηκε γύρω στα 1800. Οι θύρες της είναι υπερβολικά χαμηλές, για να μην μπαίνουν μέσα οι Τούρκοι έφιπποι, καθώς συνήθιζαν. Έχει αγιογραφηθεί από τον Γιαννιτσιώτη ζωγράφο Εμμανουήλ Σταματιάδη το 1878. Πρωτοτυπία για την περιοχή αποτελεί το ξύλινο στηθαίο του γυναικωνίτη, όπου ιστορούνται σκηνές από τον Ακάθιστο Ύμνο. Οι εικόνες της εκκλησίας προέρχονται από τα Κουφάλια, με τα οποία το Θεοδωράκι έχει παλαιότατους δεσμούς.Η εκκλησία έχει χαρακτηριστεί από την Πολιτεία διατηρητέο μνημείο.
Το χωριό έχει όμορφο παραδοσιακό κέντρο όπου ο επισκέπτης μπορεί να σταθεί στα διάφορα καφενεία απολαμβάνοντας τον καφέ του. Να περιηγηθεί στους δρόμους και τα σοκάκια του χωριού, εντοπίζοντας τα εναπομείναντα παλιά μακεδονικά οικήματα. Την πλατεία κοσμούν μνημείο εις μνήμη των κατοίκων που έχασαν την ζωή τους κατά τους πολέμους, καθώς ένα πανύψηλο και πανέμορφο καραγάτσι το οποίο στέκει εκεί χρόνια τώρα, προσφέροντας τον ίσκιο του. Για τις ανάγκες των κατοίκων υπάρχουν παιδικός σταθμός νηπιαγωγείο, δημοτικό σχολείο, παιδική χαρά, γήπεδα μπάσκετ, ποδοσφαίρου και αγροτικό ιατρείο. Εξωτερικά του χωριού έχουν κατασκευαστεί πρόσφατα, για λόγους κυρίως άρδευσης, μια τεχνητή λίμνη κοντά στα όρια του χωριού με την Κρανιά, καθώς και ένα τεχνητό φράγμα στα όρια του χωριού με τον Εξαπλάτανο. Τόσο η λίμνη όσο και το φράγμα προσφέρονται για ψάρεμα, χόμπι πολλών κατοίκων κυρίως των κοντινών χωριών.
Οι περιοχές γύρω από το χωριό καθώς και του ορεινού όγκου αυτού, ενδείκνυνται για κυνήγι σύμφωνα με τον κυνηγητικό σύλλογο κατά τους μήνες Αύγουστο μέχρι και τέλη Φεβρουαρίου, με αποτέλεσμα πλήθος κυνηγών να συρρέουν στην περιοχή τόσο για το κυνήγι πουλιών, λαγού όσο και του αγριόχοιρου. Διαδρομές όπως ο συμμαχικός δρόμος που συνδέει το χωριό με τον ορεινό όγκο του Πάϊκου, προσφέρονται για σπορ ανωμάλου δρόμου με μηχανές αλλά και αυτοκίνητα τύπου τζιπ (4x4). Τέλος, η διαδρομή Θεοδωράκι – Μεγάλα Λειβάδια (12χλμ.) προσφέρεται για πεζοπορία ή ορεινή ποδηλασία μέσα σε ένα πανέμορφο τοπίο από δάσος οξιάς όπου ο περιηγητής μπορεί να σταματήσει στα διάφορα σημεία ξεκούρασης (καταφύγια ή βρύσες-πηγές).
Το Θεοδωράκι υπήρξε μια από τις ελάχιστες αμιγώς χριστιανικές εστίες της Αλμωπίας προς το τέλος της Τουρκοκρατίας. Μεγάλης σημασίας είναι η παλιά εκκλησία του χωριού, που είναι αφιερωμένη στη Θεία Ανάληψη του Σωτήρος. Μερικές από τις εικόνες της έχουν χρονολογία 1778. Η εκκλησία, τρίκλιτη βασιλική, εκτιμάται ότι χτίστηκε γύρω στα 1800. Οι μεγάλες εικόνες του τέμπλου έχουν αγιογραφηθεί από το Γιαννιτσιώτη ζωγράφο Εμμανουήλ Σταματιάδη το 1878. Οι μικρές εικόνες του τέμπλου, αποτελούν εικόνες λαϊκής τεχνοτροπίας, οι οποίες μεταφέρθηκαν εδώ από τους κατοίκους του χωριού Παπάσιο. Οι τοιχογραφίες του ναού είναι αγιογραφημένες από αγιορείτη ιερομόναχο ο οποίος διακόσμησε και το ξύλινο στηθαίο του γυναικωνίτη, το οποίο αποτελεί πρωτοτυπία καθώς απεικονίζεται στο κέντρο η «Κοίμηση της Θεοτόκου», όπου αριστερά και δεξιά ιστορούνται σκηνές από τους 24 οίκους του Ακάθιστου Ύμνου. Η εκκλησία έχει χαρακτηριστεί από την Πολιτεία διατηρητέο μνημείο. Σήμερα, η Θεία Λειτουργία και τα διάφορα μυστήρια τελούνται πλέον στην καινούρια εκκλησία. Η συνεισφορά των κατοίκων του χωριού τόσο στην αποπεράτωση αυτής όσο και στον εσωτερικό διάκοσμο υπήρξε καθολική.Κάθε εικόνα, τοιχογραφία ή αντικείμενα του ναού αποτελούν δέηση της κάθε οικογενείας του χωριού δείχνοντας έτσι το βαθύ θρησκευτικό αίσθημα που τους διακατέχει.
Θρησκευτικές εκδηλώσεις γίνονται κατά τον μήνα Ιανουάριο, ημέρα μνήμης του Αγίου Αθανασίου όπου πραγματοποιείται και το γνωστό «Κουρμπάνι», στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας. Της Αναλήψεως του Σωτήρος, της ομώνυμης γιορτής του ναού, όπου συντελείται και το πανηγύρι του χωριού με πλήθος εκδηλώσεων, συγκεκριμένα 40 ημερών μετά το Πάσχα. Τον Ιούλιο της Αγίας Παρασκευής, όπου γιορτάζει το παρεκκλήσι στην τοποθεσία «Μπραζέϊ», Πηγή, 5χλμ. πάνω από το χωριό στον δρόμο για τα Μεγάλα Λειβάδια.
Βέβαια, πολλά έθιμα τελούνται και καθ΄όλη την διάρκεια του Δωδεκαημέρου από τα Χριστούγεννα μέχρι και τα Φώτα, με κύρια από την 23η προς την 24η του Δεκέμβρη το άναμμα της φωτιάς, τις κωδωνοκρουσίες στους δρόμους του χωριού από μικρούς και μεγάλους και με σταθμό το πρωί της 24ης του μήνα όπου λαμβάνει χώρα το έθιμο της Κόλντα – Μπάμπω. Ομοίως και την 29η προς 1η Ιανουαρίου όπου συντελείται το άναμμα φωτιάς στην πλατεία του χωριού, το γλέντι γύρω από αυτήν με την προσμονή από μικρούς και μεγάλους του Αγίου Βασιλείου. Πρωί πρωτοχρονιάς, συνέχεια έχει η Σούρβα – Μπάμπω. Τέλος, παραμονή των Φώτων, μετά την Θεία Λειτουργία, στον χώρο της εκκλησίας πραγματοποιείται το έθιμο της αποκαθήλωσης και δημοπρασίας των εικόνων του ναού ως δέηση υπέρ υγείας των κατοίκων.
Ιστορικά στοιχεία
Ο ιερέας Μποζίνος Γερακάρης ή παπα - Μανώλης σπούδασε στην περίφημη τότε Αθωνιάδα Σχολή και κράτησε αλώβητο το χωριό από κάθε προπαγάνδα. Φρόντισε κι αγόρασε τα θρησκευτικά βιβλία της εκκλησίας από τα τυπογραφεία της Βενετίας. Με κίνδυνο της ζωής του υπέθαλπε τα ανταρτικά σώματα. Για την εθνική του δράση δηλητηριάστηκε ύπουλα από τους Βουλγάρους και πέθανε με φρικτούς πόνους το Μάρτιο του 1906. Ένα από τα βιβλία που αγόρασε είναι η Παρακλητική με έτος έκδοσης το 1871. Στην τελευταία σελίδα της υπάρχει η εξής σημείωση του: «Η παρούσα Παρακλητική της εκκλησίας της Αναλήψεως του χωρίου Τούντορτσι ηγοράσθη δια γροσιών 35 υπό του παπα - Μποζίνου από του (δυσανάγνωστη λέξη) Γεωργίου εν έτει 1872 Δεκεμβρίου 2».
Ο καπετάν Θάνος, αγωνιστικό ψευδώνυμο του Θάνου Σόρτση, γεννήθηκε το 1873 και πέθανε το 1953. Υπήρξε γενναίος και ηρωικός μαχητής και πήρε μέρος σε πολλές επιχειρήσεις εναντίον Βουλγάρων και Τούρκων σε συνεργασία με τον οπλαρχηγό Νίκο Παπαδάκη. Πήρε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους με τους οπλαρχηγούς Νίκανδρο Παπαϊωάννου και Αργύρη Κιτάνο σε επιχειρήσεις στις περιοχές Μεγάλα Λιβάδια, Κρώμνη, Παπάσκιοϊ και Λάκκα, καθώς και στην απελευθέρωση της Αριδαίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου